top of page
Yazarın fotoğrafıİnci Billur Bölük

ÖFKE BİZE NE ANLATMAYA ÇALIŞIYOR?

🚧🏗Evimizin önünde bitmek bilmeyen bir inşaat var. Her sabah saat 07:00’de beynimin içini oyan bir sesle temel kazmaya başlıyorlar. Bu ses öyle rahatsız edici ki Çin İşkencesi diye tabir edilen cinsten. Sabahın karanlığında daha gün ağarmadan o sessizlikte yeri delen makinanın sesi ile uyanıyorum. Kalbim hızlı hızlı çarpmaya başlıyor. Biliyorum ki o saatten sonra uyuma şansım yok… Bu bende inanılmaz bir öfkeye sebep oluyor. Beynimden inşaat alanına gidip bağırıp çağırmak ve bu sesi durdurmalarını söyleme fikri geçiyor. Benzer duyguları farklı olaylar karşısında yaşayan kaç kişiyiz? Peki dahası bu inşaat ben sövsem de bağırıp çağırsam da yasal izinle devam ediyor ve uzun süre de edecek gibi duruyor. Her sabah buna öfkelenerek, kalbim sıkışarak yataktan kalmaya devam etmek bana ne kazandıracak veya kaybettirecek? Kazandıracak kısmına baktığımda 0 elbette. Hiçbir faydası yok. Kaybettirecek noktasında ise olayı bu şekilde ele almaya devam edersem sanırım mental sağlığım zarar görecek. Peki bu duruma şöyle baksam; bu ses beni neden bu kadar sinirlendiriyor? Aslında öfke bir başka duygunun neticesi. Yani ben bu sesle başka bir şey hissediyorum ve bu hissimin sonucunda vücudum atalarımdan gelen bir savunma mekanizması olarak öfkeyi harekete geçiriyor. Burada olayı nasıl ele aldığım çok önemli. Çünkü yüzyıllar önce insanoğlu öfkelendiğinde vücudunda bir takım kimyasal değişiklikler olduğu için bu ona yaşanan durumla ilgili savaş- kaç sistemini çalıştıracak enerji düzeyini sağlıyordu. Peki ya şimdi? Şuan öfkelendiğimiz her konu ile ilgili savaşmaya veya kaçmaya ihtiyacımız yok. Peki neden genellikle tepkimiz öfkelenmek oluyor? 1- Öfkelendiğimizde ego devreye girer. Yani Konuyu direkt olarak kişisel algılarız. Artık o saatten sonra Bu ‘’bize karşı yapılan’’ bir davranıştır. Dolayısı ile aslında öfke duymadan önce beynimiz karşı tarafın bizi küçük görme, hakkımızı gasp etme, zarara uğrama vb. eylemler içinde olduğunu düşünür. Bu bizim olayı ele alış şeklimiz ile ilgilidir. 2- Öfkelendiğimizde kendi geçmişimizden getirdiğimiz yumuşak karnımıza vuruluyor olabilir. Kendimizi yetersiz, değersiz veya güvensiz hissettiğimiz bir konu ile ilgili eleştirildiğimizde veya suçlandığımızda savunma mekanizmamız çalışır. Konuyla ilgili bize ne kazandıracağını düşünmeksizin HAKLI olmaya çalışırız. Bu noktada yetersiz güvensiz ve değersiz olmadığımızı kanıtlamak için savaşıyoruzdur aslında. Sonuç vermeyince de öfkelenmeye başlarız. Öfkelendiğimizde bakmamız gereken şey bu konunun bizi neden öfkelendirdiği. Ne oluyor da ben bunun yüzünden sinirleniyorum? Bu bana özel olarak yapılan bir davranış mı? Bu davranış bende ne hissettiriyor? Böyle bir olayla karşılaşınca öfkelenmek yerine nasıl davransam olayı lehime çevirebilirim? Öfke anında 10’dan geriye doğru say gibi teknikler genellikle çalışmaz. Ancak kendi içimize eğilip bakmak ve öfkenin altında yatan duyguyu keşfetmek bize olayı farklı bir şekilde ele alma şansı verir. Bir kişi trafikte yavaş giden birine söverken diğeri bunu iyi bir davranış olarak görebilir. Öfke yaratan olayı ele alma biçimimiz öfkemizin altında yatan sebebi ‘’anlamaktan ve görmekten’’ geçiyor.

Herkesin bizi görmesini ve anlamasını istediğimiz bir dünyada öncelikle kendimizi anlamak ve görmek için ne kadar mesai harcıyoruz. Gün içinde enerjimizi çokça tüketen öfke duygusunu azaltabilirsek kalan enerjimizi çok daha faydalı şeyler üretmek için harcayabilir miyiz? Yıllar önce aldığım bir koçluk seansı belirli bir konu ile ilgili yaşadığım öfkenin sebebini görmemi sağlamıştı. Altından çıkan duyguyu gördüğümde gerçek bir aydınlanma yaşadım. Bu duygu bana küçüklükten beri eşlik eden bir duyguymuş. Duygumla tanıştıktan sonra bu durum bende öfke yerine şefkat hissetmeme sebep olmuştu… Özellikle sıklıkla öfkelendiğimiz durumlar için bir an durup kendinize şu soruları sorun.

Alacağınız cevaplar üzerine düşünmenizi tavsiye ederim…

- Bu olay bana nasıl hissettiriyor? - Öfkelenmemin esas sebebi nedir? - Öfkeme eşlik eden başka ne gibi duygular var? - Bu konuda haklı olduğumu kanıtlamam bana ne kazandıracak? - Bu bana özel yapılan bir hareket mi? Karşı tarafın niyeti tam olarak nedir? - Bu konuya başka bir perspektiften bakabilir miyim?

Comments


bottom of page